1. Tháp Eiffel, Paris, Pháp

Với tuyên bố muốn xây dựng tòa tháp cao nhất thế giới cho Hội chợ Thế giới 1889, Gustave Eiffel đã nhận nhiều sự hoài nghi, chỉ trích, phê bình gay gắt và thậm chí bị phản đối. 

Ngày nay, công trình từng bị “chối bỏ” – tháp Eiffel đã trở thành di sản thế giới ở Paris và là một địa điểm được du khách tìm đến tham quan nhiều nhất thế giới. Theo báo cáo năm 2012, tháp Eiffel là một trong những địa điểm được yêu thích nhất tại châu Âu.

2. Bánh xe Ferris, Chicago, Mỹ

Khi George Washington Gale Ferris Jr công bố “bánh xe vui vẻ” cao hơn 80m của mình ở hội chợ Thế giới Chicago 1893, nó trở thành công trình lớn nhất từng được làm từ thép.

Bánh xe Ferris có thể chứa được 2.160 người, trở thành điểm nổi bật ở hội chợ thế giới.

Có người cho rằng, bánh xe Ferris của Chicago là một sự hưởng ứng tiếp nối sau thành công của tháp Eiffel ở Paris.  

3. Tháp Space Needle, Seattle

Năm 1962, Space Needle được xây dựng để dành cho Hội chợ thế kỷ 21(Century 21 Exposition) với chiều cao ấn tượng: 184m. Việc thiết kế, xây dựng tháp Space Needle từ ý tưởng của ban tổ chức Hội chợ thế giới muốn tạo ra một công trình sẽ là hiện thân của thời đại.

Tòa tháp được thiết kết bởi Edward Carlson và John Graham, có hình dáng của chiếc đồng hồ cát và đĩa bay UFO như vương miện ở trên đỉnh tháp.

Space Needle đã đón hơn 2,3 triệu du khách trong suốt Hội chợ thế kỷ 21 và đón hơn 1 triệu du khách mỗi năm. Tòa tháp đã trở thành một biểu tượng của thành phố.

4. Atomium, Brussels, Bỉ

Một biểu tượng khác của Hội chợ thế giới là công trình Atomium. Đây là tác phẩm của kỹ sư Andre Waterkeyn, được lấy cảm hứng từ sự phát hiện ra sự tồn tại của các chất ở dạng nguyên tử, phân tử. Cấu trúc Atomium mô phỏng tinh thể sắt, được phóng to 165 tỉ lần, cao hơn 102m.

Atomium đã được trưng bày trong Expo 58, là một trong những công trình xây dựng nhất của châu Âu.

5. Tháp Biosphere, Montreal, Canada

Tháp mái vòm Biosphere là kiến trúc rất nổi bật ở Triển lãm quốc tế Expo 67, thu hút 5,3 triệu khách trong 6 tháng đầu tiên ra mắt.

Tháp Biosphere cao 62 mét, mái vòm được đo đạc kỹ càng để tạo ra khoảng cách bằng nhau và hình cầu hoàn hảo. Tòa tháp vẫn là điểm thu hút hàng đầu ở thành phố Montreal, đảo Saint Helen cho đến khi một đám cháy đã phá hủy màng acrylic gốc vào năm 1976, nhưng khung thép vẫn còn.

Năm 1990, tòa tháp được cơ quan môi trường Canada mua lại với giá 17,5 triệu USD và chuyển thành bảo tàng để triển lãm các chủ đề: biến đổi khí hậu, công nghệ sinh thái và phát triển bền vững.

6. Chung cư 67 (Habitat 67), Montreal

Sức thu hút của hội chợ thương mại Expo 67 ở khu nhà ở phức hợp độc đáo, có thiết kế táo bạo: Habitat 67. Habitat 67 được làm bằng bê tông đúc sẵn kết nối như lego ở tòa chung cư 12 tầng, có 146 nhà ở. Thực chất, công trình này là luận án của kiến trúc sư Moshe Safdie ở trường đại học McGill. Một cách kì diệu, trong cuộc triển lãm, công trình kiến trúc này được xếp trong chủ đề “Thế giới đàn ông” của hội chợ expo.

7. Đài phun nước ma thuật của Montjuic, Barcelona, Tây Ban Nha

Có hơn 3000 người đã phải làm việc chăm chỉ để biến thiết kế của Carles Buigas thành hiện thực, đó là “đài phun nước ma thuật”. Công trình ấn tượng này ra mắt đúng vào dịp Đại hội chợ thế giới 1929 (Great Universal Exhibition).

“Đài phun nước ma thuật” đem đến buổi trình diễn vũ điệu của nước đầu tiên trên thế giới, cho khán giả thấy sự ngoạn mục khi kết hợp màu sắc, ánh sáng và sự chuyển động của nước. Ngày nay, tại đài phun nước ma thuật vẫn có những màn trình diễn cuốn hút như của những năm 90 về trước.

Lần đầu tiên, âm nhạc được đưa vào biểu diễn năm 1980. Đến nay, các buổi biểu diễn đều được thể hiện trên nền nhạc “Chúa tể những chiếc nhẫn”, “Barcelona” bởi Freddie Mercury.

8. Canada Place, Vancouver, British Columbia

Canada Place nhận được lời khen hoàng gia từ hoàng tử Charles khi ra mắt dưới vai trò Canada Pavilion ở Hội chợ quốc tế Expo 86.

Công trình kiến trúc có những đường sóng như ngọn lửa, ngay lập tức trở thành biểu tượng của Vancouver. Mái nhà được thiết kế như cánh buồm vải bởi hãng Zeidler Partnership Architects trụ sở tại Toronto.

Ngày nay, Canada Place là Trung tâm Thương mại Thế giới của Vancouver, khách sạn Pan Pacific Vancouver và Trung tâm Hội nghị Vancouver.

9. China Pavilion, Thượng Hải

China Pavilion trở thành công trình kiến trúc rộng nhất trong lịch sử của Hội chợ thế giới, đã đón hơn 17 triệu du khách trong Hội chợ quốc tế Expo 2010.

Công trình xây dựng 220 triệu USD, cao 63m  này được thiết kế bởi người đàn ông trên 70 tuổi - He Jingtang, mang hơi hướng một thị trấn Trung Quốc thời cổ xưa. Cảm hứng thiết kế China Pavilion từ tàu thủy Trung Quốc, được các hoàng đế sử dụng để dâng lên thánh thần.

Năm 2012, China Pavilion đã được chuyển thành bảo tàng nghệ thuật Trung Quốc, có 5 tầng để trưng bày nghệ thuật Trung Quốc đương đại.  

10. Tượng nữ thần Tự do, New York

Có thể tượng Nữ thần Tự do được xây dựng không phải để quảng bá trong Hội chợ Thế giới, nhưng những phần cơ thể rải rác của nữ thần là điểm nhấn của triển lãm Centennial 1876 ở Philadelphia và Hội chợ quốc tế 1878 ở Paris.

Cánh tay phải của nữ thần, với một ngọn đuốc, lần đầu tiên ra mắt công chúng ở Philadelphia, trong khi bức tượng bán thân xuất hiện ở khu vườn của Trocadero Palace (Paris), còn chân tay đặt ở gần Champs de Mars.

Lady Liberty chính thức mở cửa để chào đón công chúng vào tháng 10 năm 1886 như một biểu tượng của tình hữu nghị giữa Hoa Kỳ và Pháp.

Phương Nga/CNN