Phố cổ hiện ra, thân quen như chưa từng xa cách. Những ngày thơ ấu trong xóm lao động tản cư, tôi đã sống chan hòa với những cư dân từ xứ đàng ngoài Nam tiến. Bởi thế, với tôi, phố cổ Hà Nội như gợi nhớ về một thời thơ ấu đã qua, êm đềm những tất tả.

Bà cụ áo nâu - hồn xưa phố cổ

Lương Ngọc Quyến vẫn đó, Hàng Bạc, Hàng Bè vẫn nhỏ bé, tấp nập người qua lại. Khu Tạ Hiện vẫn đầy những khách Tây áo ba lỗ, quần short, ngồi lê la với chai bia Hà Nội và món nem chua rán. Phố ăn đêm Đào Duy Từ cũng vẫn đông đúc với nem vuông, bún đậu, bún chả, trà chanh, chè chuối, nép mình dưới những dàn cây leo, những chiếc rễ đỏ buông dài như rèm cửa của dây liêm hồ đằng. Phố cổ về đêm vẫn như vậy, tấp nập nhưng vẫn duyên dáng, e lệ trước những bể dâu.

Liêm hồ đằng ở ngã tư Hàng Buồm và Đào Duy Từ

Dâu da xoan ở góc Hàng Bạc và Đinh Liệt

Sáng Hà Nội, Hồ Gươm trong mát sau cơn mưa đêm. Những cây phượng rũ bóng mặt hồ đã nở rộ những chùm hoa đỏ, tranh sắc cùng những cây dâu da xoan hoa trắng tinh li ti. Nhưng trong mắt tôi, màu sắc chiếm trọn Hà Nội của mùa hè, có lẽ là màu tím bằng lăng. Sài Gòn cũng có bằng lăng, nhưng không có những cây bằng lăng cao vút, dễ đến 2-30 mét, tán cây um tùm lá xanh, làm nền cho những đóa bằng lăng tím, ngợp trời Hà Nội. 

Phượng rủ Hồ Gươm sáng tháng năm

Sau khi ngắm sắc hoa Hà thành, chỉ còn một việc duy nhất: thưởng thức món ăn ngon Thủ đô. Tôi cùng các bạn đến Nhà Thờ Lớn, ngồi bên quán trà chanh bên lề, gọi sấu đá và sữa chua nếp cẩm. Tuy món sữa chua nếp cẩm đã du nhập vào Sài Gòn, nhưng lại khác biệt. Ở Sài Gòn, món nếp cẩm được ngâm lên men như cơm rượu, còn ở đây, nếp cẩm như món xôi, deo dẻo màu tím than, gợi nhớ những chiếc quạt giấy của người Bắc trong Nam. Sữa chua hòa cùng nếp cẩm, lại rưới lên lớp sữa đặc có đường, vài muỗng đá bào lạnh ngắc, giúp giải nhiệt giữa cái nóng gay gắt hanh khô của mùa hè Thủ đô.

Đi trên phố Cầu Gỗ, bạn có thể tìm thấy hàng bún Thang nổi tiếng gần tượng đài và đền Ngọc Sơn. Bún Thang có thịt, có giò, có mọc, có trứng tráng mỏng cắt sợi, mang cái vị thật lạ đối với đứa con miền Nam. 

Bún Thang phố Cầu Gỗ, gần ngã rẽ ra Tượng Đài, gần cầu Thê Húc

Chiều Hà Nội, hãy lang thang những con phố cổ, rẽ vào những ngõ nhỏ không tên, bạn sẽ bắt gặp những báu vật giấu sau sự đông đúc nghẹt thở. Ở phố Tạ Hiện, trong một ngõ nhõ mang tên Trung Yên, chính là hàng miến trộn. Ở đây có món miến trộn mực nổi tiếng mà người trong Nam ra Hà Nội thường đến thử. Chiếc bát to, có miến vừa trụng, trộn chung với rau muống trụng, chả cá chiên, và đặc biệt là mực khô được xé ra, sau đó rán đến khi vàng ươm, giòn rụm, làm nức lòng bao thực khách phương xa.

Miến mực ngõ Trung Yên

Bỏ ra chút thời gian, bạn hãy đến đường Mạc Đĩnh Chi ở gần hồ Trúc Bạch, khu vực Ngũ Xã. Ở đây nổi tiếng với những quán phở chua, phở áp chảo, phở ngan. Phở chua xào chung với các loại thịt, chua chua lạ miệng. Phở áp chảo lại là miếng bánh phở được chiên phồng, ăn kèm với thịt bò và rau cải với nước sốt. Phở ngan lại có thịt ngan (vịt xiêm) xé mỏng, kén người ăn vì mùi thịt ngan hăng hăng đặc trưng. Ngồi ở đối diện đền thờ khu Ngũ Xá, dưới những tán dâu da xoan xanh rì, trắng những đóa hoa li ti, người ta như quên mất cả việc nhớ nhà, chỉ còn biết đến một Hà Nội mùa hè hanh khô gió Lào với những món ăn ngon miệng.

Rồi nào chè chuối Đào Duy Từ, nào mì gà tần, nào chả cá Lã Vọng phố chả cá, nào phở Bát Đàn, nào nem vuông, bún chả, bánh tôm, bánh cuốn, miến lươn… Nếu bạn hỏi tôi: Hà Nội mùa này có gì? Tôi sẽ trả lời: Hà Nội có dâu da xoan trắng trinh nguyên, có sắc tím bằng lăng ngợp trời, có cái nắng hanh khô, có cơn mưa đầu hạ bất chợt và có những món ăn giữ chân người lữ khách một lần ghé qua.

Bún nem nướng phố Đào Duy Từ

Chè chuối Đào Duy Từ

Chiên nem vuông

Góc phố Tạ Hiện - góc phố Tây Hà Nội