Trong văn hóa người Việt, hoa sen mang hình tượng cao quý, thuộc bộ tứ quý lan - sen - cúc - mai. Mỗi khi hạ về, được đắm mình giữa hồ sen thơm ngát, mọi phiền lo dường như tan biến trong sắc hồng dịu dàng, sắc lá xanh non, để thấy trân quý những khoảnh khắc đẹp của quê hương.

Loài hoa này được trân trọng như quốc hoa bởi sự thân thuộc, gắn bó với đời sống văn hóa tinh thần của dân tộc từ hàng nghìn năm nay. Hoa hội đủ cả sắc và hương, biểu trưng cho sự thanh khiết, cao đẹp của người quân tử “gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Trong Phật giáo, sen là biểu tượng của vẻ đẹp thần bí, huyền ảo. Hoa nở là quá khứ, đài sen là hiện tại, còn hạt sen hiện thân cho tương lai, là quy luật tuần hoàn của vũ trụ.

Trong kiến trúc truyền thống, bạn sẽ thấy nhiều dấu ấn sâu đậm của sen trong từng họa tiết điêu khắc, trang trí, phù điêu. Tiêu biểu nhất là chùa Một Cột (Hà Nội), tháp Cửu phẩm liên hoa, chùa Bút Tháp (Bắc Ninh)... đều mang dáng dấp của hoa sen. Sen còn có vị trí quan trọng trong ẩm thực như nhụy sen ướp chè, ngó sen, củ sen làm gỏi, hạt sen nấu chè, lá sen gói cốm... giúp món ăn có hương thơm thuần khiết.

Hoa đi vào thi ca nhạc họa thật nhẹ nhàng nhưng đầy ẩn ý. Có ai lại không nằm lòng lời ngỏ ý đáng yêu của một chàng trai trong câu ca dao “Hôm qua tát nước đầu đình, Bỏ quên cái áo trên cành hoa sen. Em được thì cho anh xin, hay là em để làm tin trong nhà...”. Có ai mà không bâng khuâng bởi những ca từ huyền ảo của nhạc sĩ họ Trịnh “Sen hồng một nụ, em ngồi một thuở. Một thuở yêu nhau có vui cùng sầu; từ rạng đông cao đến đêm ngọt ngào. Sen hồng một độ, em hồng một thuở xuân xanh…”. Nghệ thuật và hoa sen đã hòa quyện cùng nhau, tạo nên bức tranh thanh tao mà đẹp như lời bài hát.

Trên khắp nẻo đường Việt Nam, bạn có thể dễ dàng nhìn thấy những đầm sen hồng. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn rằng, không nơi đâu bạn được đắm mình trong hương sen dịu ngọt và tinh tế cho bằng hồ Tây (Hà Nội). Mỗi độ hè sang, khi ánh nắng rực rỡ tràn ngập khắp Hà thành và những cánh sen hồng bắt đầu xuôi ngược trên những chuyến xe, báo hiệu mùa sen Tây Hồ nữa lại về.

Thời điểm lý tưởng nhất để dạo chơi là buổi sáng tinh mơ hay buổi chiều mát mẻ, lúc hương thơm dịu mát và tinh khiết của sen lan tỏa khắp không gian. Giữa nền lá xanh như ngọc bích, hàng trăm đóa hoa sen hiện ra thật bất ngờ, lung linh như truyện cổ tích. Có những bông còn e ấp nụ xanh, có đóa chúm chím hàm tiếu hay bung nở rực rỡ… làm bừng sáng cả đầm sen.

Sen Tây Hồ đặc biệt hơn sen những nơi khác bởi sắc hồng thắm, hương nồng nàn, lại có ba lớp cánh to nhỏ khác nhau nên còn gọi là sen Bách Diệp (trăm cánh). Người dân thu hoạch hoa từ 5h sáng để giữ vẹn nguyên sự tinh khiết của đất trời. Một số ít sen bán cho hàng hoa còn lại chủ yếu dùng để ướp chè sen, một loại đặc sản trứ danh của Hà Nội. Cứ một lớp chè lại ướp một lớp gạo sen (nhụy sen). Mất cả nghìn bông hoa mới ướp được một cân chè sen. Dù giá có lên đến vài triệu một cân, nhưng vẫn không đủ hàng cung cấp bởi hương chè sen nhẹ nhàng, thanh tao ấy đã mê hoặc bao người.

Hình ảnh lãng mạn của đầm sen kết hợp với hồ Tây sóng sánh dệt nên ký ức khó phai trong mỗi người Hà thành và du khách. Họ đến đây không chỉ để chụp ảnh và thưởng ngoạn cảnh đẹp, mà còn để đắm say cái phong vị của nắng gió hồ Tây, nét đẹp tao nhã của thủ đô. Giữa cái ồn ã của một đô thị đông đúc, một khoảng xanh bao la điểm xuyết những bông hoa tươi thắm, các cô gái trẻ lại xúng xính trong bộ yếm đào và chiếc áo dài mới thật thơ mộng.

Theo VnExpress