Tới đây du khách có thể tận mắt chứng kiến và trải nghiệm nhiều nền văn hóa đặc biệt không chịu ảnh hưởng của nếp sống văn minh hiện đại cũng như tận hưởng được bầu không khí thiên nhiên trong lành.

Làng của những ngôi nhà cổ

Tách biệt với không khí náo nhiệt chốn thị thành, làng truyền thống Boti được che chở bởi một không gian thiên nhiên rộng lớn. Làng Boti tọa lạc trên ngọn núi cao thuộc đảo Timor, dân làng vẫn giữ nếp sống giống như tổ tiên của họ cách đây hàng trăm năm. Nó là ngôi làng truyền thống cuối cùng của đảo Timor có nhiều ngôi nhà xây theo kiểu truyền thống của người Timor gọi là Umekubulu.

Một Umekubulu thuộc quyền cai trị của một nữ hoàng người Boti trong khi những ngôi nhà khác là các thành viên hoàng gia của vương quốc Boti. Đức vua của người Boti sống trong tòa nhà có kiến trúc của người Timor gọi là Lopo - lối kiến trúc phổ biến trên đảo không có vách tường bao quanh và được bao phủ bởi rơm rạ từ cột cho đến sàn nhà chỉ chừa một lối nhỏ để chui vào. Umekubulu cũng là nhà bếp, phần trên mái vòm bếp là kho thực phẩm. Người ta tận dụng khói bếp để bảo quản thực phẩm được lâu hơn. Phía sau tòa nhà Lopo của đức vua là tòa nhà lộ thiên có sàn đá cẩm thạch dùng làm phòng họp, có bốn cột trụ lớn tượng trưng cho bốn tộc dân của nhóm người Boti. Vua và dân chúng thường hội họp nơi đây để bàn luận những vấn đề quan trọng của làng.

Cư dân trong làng gồm có 77 gia đình khoảng 350 người. Công việc hằng ngày của đàn ông và phụ nữ được phân chia khác nhau. Đàn ông chịu trách nhiệm những công việc bên ngoài như làm vườn và săn bắn còn phụ nữ lo việc nhà. Mặc dù sống theo hình thức bộ tộc, nhưng người Boti vẫn theo chế độ một vợ một chồng. Đàn ông lấy vợ không được phép cắt tóc mà để dài rồi cột lại.

Theo triết lý của người Boti, con người được ban phúc và cứu tế nếu biết chăm sóc và bảo tồn môi trường thiên nhiên. Vì thế, người Boti chỉ sử dụng những sản phẩm từ thiên nhiên thu được từ môi trường xung quanh của mình như dệt vải để may quần áo và dùng các loại cây khác nhau mọc gần làng để nhuộm vải. Họ dùng vỏ trái dừa thay cho chén đĩa, muỗng hoặc ly uống nước và dùng lá cây cọ để đựng thực phẩm.

Làng nghề khéo tay

Kete Kesu, làng truyền thống thuộc vùng núi TanaToraja hướng Nam Sulawesi. Nó nằm khuất giữa những ruộng lúa mênh mông bạt ngàn cũng là làng cổ nhất của quận Sanggalangi. Với tuổi thọ hơn 400 năm nhưng đến nay mọi thứ trong làng vẫn không có gì thay đổi.

Làng Kete Kesu được xem như viện bảo tàng sống lưu giữ những văn hóa và truyền thống của người Torajan cổ, có chế độ bảo tồn tốt nhất nền văn hóa cự thạch của người Toraja. Dân cư làng có khoảng 20 hộ bao gồm 8 ngôi nhà gọi là Tongkonan xếp thành những dãy đối diện nhau và được liên kết với những kho chứa thóc. Tường nhà chạm khắc rất đẹp và có trang trí những sừng trâu như biểu tượng cho vị thế của gia chủ.

Người làng Kete Kesu là những thợ thủ công lành nghề. Họ nổi tiếng nhờ những vật trang trí bằng tre và đá được chạm khắc theo dạng hình học và trừu tượng mà không cần dùng đến cách tính toán học. Những vật lưu niệm có thể thu hút du khách gồm có trang sức, khay rượu, tau - tau, vật treo tường, thậm chí là vũ khí truyền thống. Những khay rượu, vòng đeo tay và cổ có giá vài ngàn rupi còn vật treo tường họa tiết phức tạp và tranh chạm trổ có thể vài triệu rupi. Một ngôi nhà của làng đổi thành viện bảo tàng lưu giữ những đồ, vật dụng mang tính lịch sử truyền thống cổ xưa: gốm sứ Tàu, tác phẩm điêu khắc, dao găm và dao rựa, và cả lá cờ đầu tiên của người Toraja. Viện bảo tàng còn có xưởng để làm những hàng thủ công bằng tre dành cho những du khách yêu thích loại hình nghệ thuật này.

Mỗi chuyến tham quan làng truyền thống sẽ lưu lại trong lòng du khách những kỷ niệm khó phai. Với những người yêu chuộng văn hóa truyền thống, nó cũng là dịp để nhìn lại những nét đẹp văn hóa của người xưa mà trải qua bao biến đổi thăng trầm vẫn tồn tại không gì lay chuyển được theo năm tháng và thời gian.

Theo Du Lịch VN