9. Missoula

Hệ thống đường xá của Missoula nhìn qua có vẻ bình thường…cho đến khu dân cư Rose Hill gần Đại học Montana, nơi mà vì một lý do nào đó, tất cả mọi con đường đột ngột bẻ quẹo một góc 45 độ. Khu vực này của thành phố được gọi với cái tên “Slants Streets” (Những con phố nghiêng) – là hậu quả của một cuộc tranh chấp xảy ra vào những năm 1890 khi hai hệ thống đường khác nhau được xây dựng cùng một lúc. Khu Slants Streets ngày đó đã đấu tranh để trở thành một thị trấn vệ tinh độc lập nhưng thất bại, và nó bị hệ thống đường xá quy củ của thành phố bao vây. Những sự bất thường như vậy vốn không hiếm trong quá trình quy hoạch các thành phố ở Mỹ.

8. New Orleans

Quy hoạch lộn xộn không chỉ làm mất thẩm mĩ đô thị và gây tắc nghẽn giao thông, mà trong trường hợp của New Orleans vào thời điểm xảy ra siêu bão Katrina, quy hoạch tồi tệ còn có thể gây ra hậu quả chết người. Thành phố này vốn nằm ở dưới mực nước biển,  gần một trong những con sông lớn nhất nước Mỹ (và nằm trong khu vực rốn bão), khiến cho những nhà quy hoạch đô thị nơi đây luôn phải đối đầu với nhiều thách thức. Chính sự sụp đổ của những con đê là thủ phạm chính dẫn đến thảm họa năm 2005, cướp đi 1200 sinh mạng và gây thiệt hại lên tới 100 tỷ đôla. Hiển nhiên là nếu thành phố này có quy hoạch tốt hơn thì đã không có nhiều người thiệt mạng đến vậy.

7. Orlando

Theo nghiên cứu của Smart Growth America, một tổ chức chuyên thống kê thương vong xảy ra với người đi bộ, Orlando là thành phố nguy hiểm nhất đối với người đi bộ ở Mỹ. Trừ khu vực trung tâm thành phố, phần còn lại hoàn toàn lộn xộn, chẳng theo một quy hoạch nào với những giao lộ khiến khách du lịch bối rối không thể định hướng nổi. Con đường cao tốc Liên bang 4 chạy qua thành phố hiện đang được trùng tu với kinh phí lên đến 2,3 tỷ đô, dự kiến hoàn thành vào năm 2021. Bạn có thể lựa chọn, hoặc gia nhập vào đội ngũ 3700 người sử dụng hệ thống tàu điện SunRail mới khánh thành để đi làm mỗi ngày, hoặc đơn giản là làm việc ở nhà trong 5 năm tới.

6. Washington DC

Washington DC thực ra cũng được quy hoạch khá tốt, tuy nhiên thiết kế ban đầu của Pierre Charles L’Enfant vẫn đang phải hứng chịu kha khá gạch đá. Người dân ở đây còn kháo nhau rằng, hệ thống đèn giao thông của thành phố được thiết kế để đánh lạc hướng những kẻ xâm lược. Dù hơi khó để định hướng nhưng thành phố vẫn ghi điểm nhờ hệ thống giao thông công cộng hoạt động rất tốt và đông đúc nhất nước Mỹ. Vấn đề là, khi thiết kế thành phố này, người ta đã không tính đến sự phát triển vượt bậc của các tuyến đường thủy và đường cao tốc liên bang ở khu vực ngoại thành. Quy hoạch kém khiến khu vực ngoại thành trở nên vô cùng lộn xộn và giao thông ở đây được cho là tệ nhất cả nước theo Bảng xếp hạng Giao thông Thành phố (tệ hơn cả LA). Mỗi người đi đường ở DC trung bình phải tốn thêm 82 giờ lái xe mỗi năm do tắc đường, gây tốn kém thêm 1,834 đô la tiền phụ trội xăng dầu và giảm năng suất lao động.

5. Los Angeles

Có một số sự thật thú vị về LA như sau: Đây là 10 trong số 20 con đường tệ nhất nước Mỹ nằm ở Los Angeles. Là nơi có giờ cao điểm dài nhất cả nước, tắc đường trung bình kéo dài khoảng 8 giờ đồng hồ mỗi ngày. 73% đường xá ở đây hiện ở trong tình trạng rất xấu, kết quả là 1044 đô la “phí ổ gà”/tài xế/năm, bao gồm tiền khấu hao phương tiện và chi phí xăng dầu/bảo dưỡng. Cuối cùng cũng có một tin tốt đến với siêu đô thị 13 triệu dân này: các quan chức địa phương đã nhận ra vấn đề và đang cố gắng để cải thiện tình hình. Một kế hoạch phát triển hệ thống giao thông công cộng đã được triển khai ở Santa Monica (và theo kế hoạch sẽ được mở rộng đến LA vào năm 2023). Hệ thống giao thông công cộng của LA cũng nổi tiếng với nạn trộm cắp và nó tiêu tốn của bạn hàng giờ đồng hồ để đi từ đầu này sang đầu kia thành phố.

4. Pittsburgh

Để đi qua cây cầu Fort Pitt vào thành phố Pittsburgh, các lái xe phải vượt qua 3 làn xe chỉ trong 300ft nếu không muốn bỏ qua lối rẽ, một trải nghiệm dựng tóc gáy với người dân địa phương. Con đường này khét tiếng đến nỗi nó có hẳn một bức ảnh chế nổi tiếng trên mạng Internet. Thành phố này còn có một con đường cao tốc chạy qua trung tâm thành phố, một con đường cao tốc khác chạy ven sông, một hệ thống đường hầm, những cây cầu thắt nút cổ chai và phân nhánh (30 trong số 446 cây cầu ở đây được cho là “khiếm khuyết” theo một nghiên cứu của Bộ giao thông Mỹ). Ở đây bạn có thể tìm thấy mọi yếu tố làm nên một cơn ác mộng quy hoạch đô thị kinh điển – khi mà có những thời điểm việc đi từ khu vực này đến khu vực khác của thành phố là không tưởng. Nhìn về mặt tích cực thì Pittsburgh có mật độ quán bar trên bình quân đầu người cao nhất cả nước.

3. Atlanta

Một con đường có thể cắt với chính nó được chăng? Trong trường hợp của con đường Peachtree khét tiếng ở Atlanta, câu trả lời là có. Theo Wikipedia, có 71 con đường ở Atlanta có tên là những phiên bản khác nhau của từ “Peachtree” (một số con đường giao với nhau), hoàn toàn không phải do nhầm lẫn. Giao thông thì tắc nghẽn (đặc biệt là nơi hai con đường cao tốc I-75 và I-85 gặp nhau trong trung tâm thành phố), hệ thống giao thông công cộng thiếu chỉ dẫn, những trung tâm dân cư được quy hoạch bừa bãi, rời rạc. Bạn sẽ thấy một thảm họa quy hoạch đô thị ở mỗi góc phố.

Sự thật ít người biết: MARTA (hệ thống giao thông công cộng Atlanta) thật ra là hệ thống giao thông công cộng tốt nhất khu vực Đông Nam nước Mỹ. Thế là đủ để biết những nơi khác tệ như nào rồi đấy.

2. Boston

Dù Boston là một thành phố xinh đẹp, cổ kính, có một sự thật không thể chối cãi là việc tìm đường trong thành phố đúng là một cơn ác mộng. Không giống như LA, đường xá ở đây được thiết kế cho xe ngựa, chứ không phải ô tô -  những con đường hẹp, mấp mô theo lối đường mòn của thổ dân da đỏ khi xưa. Dù lối kiến trúc này rất phổ biến ở Châu Âu nhưng nó không phù hợp với đất Mỹ. Ở đây có những tài xế tồi nhất cả nước, liều mạng, ẩu đả, đèn giao thông chỉ mang tính gợi ý và bạn sẽ chỉ mong được đi đường Green Line. Nhưng ngay cả con đường này cũng tắc nghẽn, đặc biệt là khi đội Sox có trận đấu trên sân nhà. Dự án Big Dig đã giúp cải thiện kha khá tình hình, nhưng dự án 22 tỷ đô này sẽ còn kéo dài đến tận năm 2038 mới hoàn thành. Hy vọng là đến lúc đó, bạn có thể lướt băng băng đến chỗ làm mà không gặp trở ngại gì.

1. Houston

Houston nổi tiếng với việc không có một pháp lệnh nào quy hoạch phân khu thành phố, tạo ra những sự kết hợp kỳ quặc, ví dụ như một tiệm sách “người lớn” đứng cạnh một tiệm tạp hóa, bên cạnh là một tòa cao ốc. Nhưng người dân địa phương yêu thích sự lẫn lộn này và đã nhiều lần bỏ phiếu chống lại đạo luật này. Tuy nhiên, thành phố trên thực tế vẫn có một vài điều luật như luật sử dụng đất có liên quan đến phân chia khu vực.

Một vài nhược điểm ấy góp phần tạo nên diện mạo “không mấy ưa nhìn” của thành phố (có người thậm chí nói là “khó coi”), nhưng vấn đề thực sự là Houston thiếu một quy hoạch tổng thể, nhất quán. Điều này dẫn đến việc nhiều quyết định phát triển được đưa ra mà không tính đến tác động của chúng lên những khu vực xung quanh. Phương thức quy hoạch chắp vá này cộng với thời gian di chuyển quá dài và hệ thống giao thông công cộng nghèo nàn ảnh hưởng đến cả sức khỏe của người dân. Houston đã nhiều lần đứng nhất trong danh sách những thành phố có nhiều người béo phì nhất nước Mỹ.

Thùy Linh/Thrillist