1. Món cá nướng (Sapa)

Ảnh: Internet

Món cá nướng đặc biệt của người Thái ở Sapa (còn gọi là pà pỉnh tộp) là món ngon đầu tiên mà du khách không thể bỏ qua. Người Thái thường sử dụng loại cá tươi ngon như cá chép, mè, trôi...còn nguyên con, nặng khoảng 1kg, rửa sạch, mổ lấy ruột rồi xoa muối rang, nhồi vào bụng cá một ít mắc khén (loại quả mọc nhiều trên nương có vị cay, thơm), ớt tươi, hành tỏi, rau thơm, rau mùi.

Người Thái sẽ gấp đôi mình con cá theo chiều ngang, kẹp vỉ hoặc que nướng bằng tre tươi để giữ và nướng đều trên than hoa đã quạt hồng. Với kiểu nướng này của người Thái, món cá sẽ chín đều, có hương vị thơm ngon đậm đà hơn và đặc biệt phải chấm với bát "chẩm chéo" mới thực sự tròn vị và đúng kiểu. Mùi thơm ngọt của cá chín quyện hương nồng từ các gia vị tỏa ra đầy mời gọi khiến cho thực khách nào cũng phải trầm trồ khen ngợi.

2. Cải Mèo (Mộc Châu)

Ảnh: Internet

Đến với thảo nguyên Mộc Châu, du khách không chỉ được thưởng thức những ly sữa tươi ngon hay món bê chao mà còn được thưởng thức loại rau cải mèo ngon ngọt. Thứ cải này vốn được bà con ở đây trồng tự nhiên vào mùa đông và mùa xuân. Khi mùa thu đến, họ sẽ mang hạt giống ra rải quanh vườn hoặc nương rẫy mà chẳng cần phải rào giậu, luống bãi, cũng chẳng chăm bón, tưới tắm gì. Ấy thế mà những ngọn cải sẽ tự mình vươn lên, chắt chiu nhựa sống, dinh dưỡng từ những khe đá và sương lạnh nơi vùng núi Tây Bắc. Chúng cứ xanh, cứ cao, cứ non và mượt mà như vậy.

Khi ăn cải mèo Mộc Châu, du khách sẽ cảm thấy vị đăng đắng rất riêng. Vị đăng đắng đó đến và đi rất nhanh, sau đó để lại dư vị ngon ngọt, tươi non, mềm mại, thanh mát. Ăn cải mèo Mộc Châu luộc chấm mắm dầm trứng vừa ngon, vừa bổ mà lại mát lòng mát dạ. Ngoài món luộc, cải mèo còn có thể dùng ăn lẩu, xào với thịt hun khói.

3. Búp ban muối chua (Điện Biên)

Ảnh: Internet

Xuân đến cũng là mùa những mầm non hoa ban vừa nhú trên vùng đất Điên Biên. Từ những mầm non ấy, người ta chế biến ra món búp ban muối chua đặc biệt chỉ có ở vùng đất lịch sử này. Món búp ban muối chua giản dị như chính tên gọi của nó bởi được hái từ cây ban trên đồi, mang về rửa rồi đem ngâm với muối, ăn với cơm hoặc chấm với cá sông thì không gì có thể sánh được. Bạn có thể thấy cây ban mọc quanh đèo Pha Đin với những búp hoa vàng rực khiến du khách ấn tượng mãi.

Ngoài ra, những búp non ấy còn dùng để chế biến món canh rau xanh biếc. Giống như búp ban, hoa ban cũng có thể làm thành các món xào, nộm, nấu canh, nhồi cá, nhồi thịt gà nướng… với hương thơm ngát như không ngừng mời gọi thực khách.

4. Thịt luộc chấm mắm rươi (Vùng ven biển)

Ảnh: Internet

Xuôi đến vùng ven biển, du khách hãy thưởng thức món ngon nổi tiếng có tên gọi “mắm rươi”. Tháng 10 là tháng bắt đầu mùa rươi, rươi sau khi mua về được làm sạch, đem muối để trở thành mắm. Họ phải ủ đủ 3 tháng ròng mới có được loại mắm thơm ngon và sử dụng làm nước chấm cho các món ăn như giò lụa, bê thui... nhưng ngon nhất phải kể đến là thịt ba chỉ luộc.

Xếp miếng thịt ba chỉ luộc thái lát mỏng vào lá xà lách tươi xanh, đặt lên miếng bánh đa giòn, thêm lát gừng, vài miếng khế chua, chuối xanh, cọng rau mùi, rau răm, rau húng, vài sợi vỏ quýt nhỏ, hành tím thái mỏng và vài sợi bún rồi cuộn lại, chấm với mắm rươi đã được chưng nóng cùng tóp mỡ, gừng non thái chỉ, lạc rang đập dập, ớt tươi, hạt tiêu khô và chút tỏi băm.

Phảng phất đâu đó lối sống giản dị, chân phương mà mộc mạc, hương mắm rươi quyện với mùi cây lá thơm ngan ngát, thêm chút vị chua - ngọt - bùi, cả chút xuân còn đọng lại...  gói thành một món ăn tuyệt vời, khó quên.

Trang Đàm